Profilaktyka zawału i udaru

« Powrót do kategorii

Choroba wieńcowa serca**, zawał serca i udar mózgu to poważne schorzenia wynikające z miażdżycy, czyli zwężenia tętnic spowodowanego odkładaniem się złogów spowodowanych przez miażdżycę. Skrzepy krwi mogą blokować zwężone naczynia, prowadząc do przerwania dopływu krwi do serca lub mózgu, co skutkuje obumarciem fragmentów tkanki tych narządów. Dowiedz się, czym są zawał serca i udar mózgu, jakie leki stosuje się w profilaktyce oraz jak zapobiegać tym chorobom.

• Czym jest choroba wieńcowa i zawał serca?
• Czym jest udar mózgu?
• Jakie leki stosujemy w profilaktyce zawału i udaru?
• Jak zapobiegamy chorobie wieńcowej, zawałowi i udarowi?
• Najczęściej zadawane pytania (FAQ)

Czym jest choroba wieńcowa i zawał serca?

Choroba wieńcowa serca** to przewlekła forma niedokrwienia mięśnia sercowego, spowodowana częściowym zwężeniem tętnic wieńcowych. W chorobie wieńcowej przepływ krwi jest wystarczający, aby częściowo odżywić serce, ale niedokrwienie nasila się podczas wysiłku lub stresu. W chorobie wieńcowej niedokrwienie mięśnia serca jest odwracalne. Nieleczona choroba wieńcowa może prowadzić do zawału serca.

Zawał serca występuje, gdy dopływ krwi do fragmentu mięśnia sercowego zostaje całkowicie zablokowany, powodując uszkodzenie tego obszaru. W zawale niedokrwienie mięśnia serca jest nieodwracalne. Ryzyko zawału wzrasta wraz z wiekiem oraz w przypadku:

• Nadciśnienia tętniczego,
• Podwyższonego poziomu cholesterolu,
• Otyłości,
• Palenia papierosów.

Zawał serca jest nagłym wypadkiem medycznym, który wymaga natychmiastowej pomocy lekarskiej.

Czym jest udar mózgu?

Udar mózgu występuje, gdy przepływ krwi do określonej części mózgu zostaje przerwany z tych samych powodów co w zawale serca. Najczęstszą formą jest udar niedokrwienny, spowodowany zablokowaniem jednej z tętnic mózgowych. Objawy udaru obejmują:

• Utratę czucia lub możliwości poruszania się lub poruszania kończynami,
• Zaburzenia mowy,
• W ciężkich przypadkach – utratę przytomności.

Udar mózgu, podobnie jak zawał serca, jest stanem zagrażającym życiu i wymaga natychmiastowego działania.

Jakie leki stosujemy w profilaktyce zawału i udaru?

W profilaktyce farmakologicznej głównie stosuje się:

• Leki obniżające poziom cholesterolu i tłuszczów we krwi.
• Leki przeciwzakrzepowe, które zmniejszają krzepliwość krwi i zapobiegają tworzeniu zakrzepów w naczyniach krwionośnych.

Wśród leków dostępnych bez recepty w leczeniu zapobiegawczym,  największe znaczenie mają leki zmniejszające krzepliwość krwi, które zapobiegają tworzeniu się zakrzepów w naczyniach krwionośnych. Leki te stosuje się nie tylko w zapobieganiu zawałom i udarom, ale również w:

• Profilaktyce zakrzepowo-zarostowej miażdżycy tętnic,
• Migotaniu przedsionków,
• Zapobieganiu nawrotom chorób układu krążenia.

Leki przeciwzakrzepowe dostępne bez recepty są przeznaczone do stosowania profilaktycznego, a ich dawkowanie powinno być ustalane przez lekarza.

Jak zapobiegamy chorobie wieńcowej, zawałowi i udarowi?

Profilaktyka opiera się na zdrowym stylu życia, który obejmuje:

• Rzucenie palenia – palenie papierosów znacząco zwiększa ryzyko miażdżycy, zawału i udaru.
• Dieta niskotłuszczowa – ogranicz spożycie tłuszczów nasyconych i trans, jedz więcej warzyw, owoców oraz produktów pełnoziarnistych.
• Aktywność fizyczna – regularne ćwiczenia pomagają kontrolować wagę i poprawiają funkcjonowanie układu krążenia.
• Redukcja masy ciała – utrzymanie prawidłowej wagi zmniejsza obciążenie serca i układu krążenia.
• Unikanie stresu – stres sprzyja wzrostowi ciśnienia krwi i ryzyku zdarzeń sercowo-naczyniowych.

---

Profilaktyka zawału serca i udaru mózgu jest kluczowa w zapobieganiu poważnym powikłaniom układu krążenia. Zastosowanie zdrowej diety, regularna aktywność fizyczna i unikanie nałogów to podstawy zdrowego stylu życia. Profilaktyka farmakologiczna powinna odbywać się pod nadzorem lekarza.

---

Najczęściej zadawane pytania (FAQ)

1. Czym jest choroba wieńcowa?
   Choroba wieńcowa to przewlekłe niedokrwienie mięśnia sercowego spowodowane częściowym zwężeniem tętnic wieńcowych. Powoduje ono ból i dyskomfort, szczególnie podczas wysiłku lub stresu, a w zaawansowana może prowadzić do zawału serca.
2. Czym różni się zawał serca od choroby wieńcowej?
   Choroba wieńcowa to długotrwałe niedokrwienie mięśnia sercowego, które nie prowadzi do jego martwicy. Zawał serca to stan nagły, w którym dopływ krwi do części serca jest całkowicie zablokowany, co skutkuje uszkodzeniem tkanki.
3. Co to jest udar mózgu?
   Udar mózgu to przerwanie dopływu krwi do określonego obszaru mózgu, najczęściej spowodowane zablokowaniem tętnicy. Może prowadzić do utraty czucia, możliwości ruchu lub innych funkcji zależnych od uszkodzonego obszaru mózgu.
4. Czy leki przeciwzakrzepowe są dostępne bez recepty?
   Tak, niektóre leki przeciwzakrzepowe są dostępne bez recepty. Należy jednak stosować je wyłącznie zgodnie z zaleceniami lekarza, ponieważ ich dawkowanie i stosowanie wymaga indywidualnej oceny ryzyka.
5. Jakie objawy powinny skłonić do natychmiastowego wezwania lekarza?
   Objawy takie jak: silny ból w klatce piersiowej, nagłe osłabienie jednej strony ciała, zaburzenia mowy lub widzenia, utrata przytomności, powinny skłonić do natychmiastowego wezwania pomocy medycznej, ponieważ mogą wskazywać na zawał serca lub udar mózgu.

Dr n. med. Krzysztof Piwowarczyk, mgr farm. Ilona Ślugaj

---