Ostry ból brzucha czyli "ostry brzuch"

Powrót do kategorii »

"Ostry brzuch" to zespół objawów, w których występuje, rozpoczynający się nagle, silny ból brzucha, który często może spowodować przyjmowanie wymuszonej pozycji ciała z podkurczonymi nogami. Choroby, które prowadzą do zespołu "ostrego brzucha" przebiegają w gwałtowny sposób i wymagają natychmiastowej diagnostyki i leczenia, w większości przypadków operacyjnego w trybie ostrego dyżuru.

• Jakie są objawy "ostrego brzucha"?
• Które choroby zaliczamy do ostrych chorób jamy brzusznej?
• Kiedy bóle brzucha są niepokojące i kiedy należy skontaktować się z lekarzem lub wezwać pogotowie?
• Co należy zrobić w ostrym bólu brzucha?

Jakie są objawy "ostrego brzucha"?

Głównym objawem wszystkich ostrych chorób jamy brzusznej, szczególnie przebiegających z zapaleniem otrzewnej, jest ostry, silny ból brzucha. Objawy towarzyszące, szczególnie wyraźne w niedrożności przewodu pokarmowego, to: nudności, wymioty, zatrzymanie gazów oraz stolca. Objawy krwawienia z przewodu pokarmowego to wymioty treścią podobną do fusów po kawie, oddawanie stolców o charakterze zbliżonym do smoły (stolce smoliste) lub stolców z dużą ilością krwi. W przypadku nieusunięcia przyczyny, najczęściej operacyjnie i przedłużania się stanu chorobowego w jamie brzusznej, dochodzą objawy ogólne takie jak: osłabienie, zmniejszenie ilości oddawanego moczu aż do zupełnego zatrzymania oddawania moczu, skóra może być blada i chłodna, może wystąpić nadmierne pocenie.

Które choroby zaliczamy do ostrych chorób jamy brzusznej?

Do ostrych chorób jamy brzusznej zaliczamy: zapalenie otrzewnej, krwawienia do przewodu pokarmowego, niedrożność przewodu pokarmowego, ostre niedokrwienie jelit.

• Zapalenie otrzewnej. Otrzewna to błona wyścielająca od środka całą jamę brzuszną. Zapalenie otrzewnej częściowe lub obejmujące całą otrzewną, zawsze przebiega w sposób bardzo gwałtowny i niebezpieczny dla życia chorego. Przyczynami zapalenia lub podrażnienia otrzewnej mogą być: zapalenie wyrostka robaczkowego, zapalenie pęcherzyka żółciowego, zapalenie uchyłków jelita grubego, pęknięty wrzód żołądka lub dwunastnicy (perforacja).
• Krwawienie z przewodu pokarmowego to stan, w którym krew przedostaje się do przełyku, żołądka lub jelita cienkiego lub grubego. Krwawienie może nastąpić w każdym odcinku przewodu pokarmowego: przełyku, żołądku, dwunastnicy, jelicie cienkim i grubym i z okolicy odbytu. Jeśli ilość krwi jest duża to może krwawienie może doprowadzić do realnego stanu zagrożenia życia. Przyczynami krwawienia do przewodu mogą być: żylaki przełyku, pęknięty wrzód żołądka lub dwunastnicy, uchyłki jelit, niedokrwienie jelit, nieswoiste zapalenia jelit, uchyłki jelit, nowotwory, hemoroidy. Osobnym stanem jest krwawienie z przewodu pokarmowego po urazie brzucha, wymagające natychmiastowej interwencji.
• Niedrożność przewodu pokarmowego to sytuacja, w której mniej lub bardziej przetrawiony pokarm zatrzymuje się i nie przesuwa się dalej w przewodzie pokarmowym. Może do tego dojść na skutek obecności mechanicznej przeszkody która blokuje jelita lub na skutek porażenia jelit, które przestają się kurczyć i nie przesuwają dalej pokarmu. Przyczynami niedrożności przewodu pokarmowego mogą być: skręt lub wgłobienie jelita, zwężenia w przebiegu nieswoistych zapalnych chorób jelit, zrosty pooperacyjne, nowotwory jelita grubego.
• Ostre niedokrwienie jelit jest spowodowane nagłym zatrzymaniem dopływu krwi do jelit. Niedokrwieniu ulegają wszystkie warstwy ściany jelita. Gdy niedokrwienie się przedłuża dochodzi do martwicy czyli zawału jelita, który jest ostrym zagrożeniem życia. Przyczynami ostrego niedokrwienia jelit są najczęściej: zakrzep lub zator tętnicy, nagły skurcz lub zwężenie tętnicy spowodowane miażdżycą.

Kiedy ból brzucha jest niepokojący i kiedy należy skontaktować się z lekarzem lub wezwać pogotowie?

• Gdy nagle wystąpi silny, nieustępujący ból brzucha, szczególnie gdy będą mu towarzyszyć opisane wyżej objawy. 
• Gdy ból brzucha jest ostry i promieniuje na stronę prawą do dołu.
• Gdy bólom brzucha towarzyszą wymioty, krew w stolcu lub wymiocinach, wysoka gorączka, trudności w oddychaniu, bóle w okolicach serca, bladość i osłabienie, trudności w oddawaniu kału i moczu.
• Gdy ból brzucha rozpoczyna się lub występuje w nocy.
• Gdy ból brzucha jest wyraźny lecz nietypowy.
• Gdy bóle brzucha pojawią się po uderzeniu (np. Po wypadku drogowym).
  
• Gdy ból brzucha nie ustępuje po krótkotrwałym samodzielnym leczeniu.

Co należy zrobić w ostrym bólu brzucha?

Najważniejsze co musisz pamiętać, to nie czekać gdy u ciebie lub u kogoś wystąpi ból brzucha ostry, szczególnie taki, który dotychczas się występował i gdy nie ustępuje po krótkim okresie czasu, a szczególnie gdy konsekwentnie narasta. Nie można wtedy podawać nic do jedzenia ani stosować żadnych leków doustnych, szczególnie przeciwbólowych. Należy wtedy zadzwonić po pogotowie i wezwać pomoc lub zawieźć pacjenta do szpitala. Zawsze musisz to zrobić szybko a nie zwlekać do jutra.

Dr n. med. Krzysztof Piwowarczyk, mgr farm. Ilona Ślugaj

Powiązane artykuły

Bóle brzucha

Ból brzucha może być ostry lub przewlekły. Zawsze jednak musimy uważać na ból ostry, który zdarza się rzadziej ale może być objawem groźnym.

Więcej »