Szczepionki przeciwko COVID-19

• O szczepionkach przeciwko COVID-19
• Jakie rodzaje szczepionek przeciwko COVID-19 są obecnie stosowane w Polsce?
• Czy szczepionki mRNA są bezpieczne?
• Czy szczepionki mRNA są produktem nowym?
• Dlaczego szczepionki mRNA pojawiły się tak szybko?
• Jakie są inne możliwe rodzaje szczepionek przeciwko COVID-19?

O szczepionkach przeciwko COVID-19

Szczepionki przeciwko COVID-19, pomimo skrócenia procedur rejestracyjnych, zostały opracowane w pełni zgodnie z wymogami jakości, bezpieczeństwa i skuteczności wszystkich produktów leczniczych, szczególnie szczepionek. Badania zrealizowano według najwyższych standardów bezpieczeństwa. Po badaniach laboratoryjnych przeprowadzono badania kliniczne I, II i III fazy z udziałem tysięcy ochotników, określające efektywność, bezpieczeństwo oraz dawkowanie szczepionki. W tej fazie ustalono również najczęstsze działania niepożądane.

Jakie rodzaje szczepionek przeciwko COVID-19 są obecnie stosowane w Polsce?

W Polsce aktualnie są stosowane

• szczepionki mRNA zawierające informację genetyczną do produkcji w komórce człowieka wybranych białek wirusa, na które następnie nasz układ immunologiczny wytwarza odpowiedź uniemożliwiającą namnażanie się wirusa i chroniącą przed chorobą. Pełna ochrona pojawia się po 7 lub 14 dniach od podania drugiej dawki szczepionki, w zależności od preparatu. Konieczne jest przyjęcie dwóch dawek aby szczepionka była w pełni skuteczna. 
• szczepionki wektorowe, które opierają się na aktywnych wirusach o małej zjadliwości. Wirusy te wytworzają w komórkach człowieka wybrane białka przeciwko którym jest skierowana odpowiedź immunologiczna organizmu. Szczepionki wektorowe wywołują właściwą odpowiedź immunologiczną, również nie wywołują choroby. Pełna ochrona pojawia się po 15 dniach od podania drugiej dawki szczepionki. Konieczne jest przyjęcie dwóch dawek aby szczepionka była w pełni skuteczna. 
• szczepionki proteinowe są wytworzone na bazie rekombinowanego białka wirusa i przygotowują organizm do obrony przed COVID-19. Szczepionki zawierają wyprodukowaną w laboratorium wersję białka znajdującego się na powierzchni SARS-CoV-2 (białko S). Układ odpornościowy osoby zaszczepionej identyfikuje białko jako obce i tworzy naturalną obronę złozoną z przeciwciał i limfocytów T. Jeśli zaszczepiona osoba wejdzie w kontakt z SARS-CoV-2, układ odpornościowy rozpoznaje białko „S” wirusa i jest odpowiednio przygotowany do obrony przed wirusem.
  

Szczepionki przeciwko COVID-19 dostępne w Polsce sprawdź tutaj »

Szczepionki dostępne w Polsce są obecnie stosowane w masowych szczepieniach przeciw COVID-19 na całym świecie, w tym w Wielkiej Brytanii, Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Szwajcarii oraz w Unii Europejskiej. Nowym produktem stosowanym na masową skalę są szczepionki mRNA. Są one stosowane już od dawna w innych wskazaniach, na mniejszą skalę. Przeszły one wszystkie wymagane etapy badań, podobnie jak pozostałe szczepionki dostępne na rynku. 

Czy szczepionki mRNA są bezpieczne?

Szczepionka nie zawiera aktywnego wirusa oraz charakteryzuje się stosunkowo wysoką czystością. Pozwala to na bezpieczniejsze szczepienie osób z uczuleniem na białko jaja kurzego, co było pewnym ograniczeniem stosowania niektórych szczepionek. Ponadto mRNA nie wnika do jądra komórkowego i nie może wpływać na genom osoby zaszczepionej. Cząsteczka mRNA po wytworzeniu białka ulega szybkiemu rozpadowi. 

Czy szczepionki mRNA są produktem nowym?

Jest to produkt technologii, która jest rozwijana od wielu lat, np. w terapii nowotworowej oraz przy opracowaniu różnych szczepionek wirusowych np. przeciw cytomegalii, Zika, grypie oraz przeciw wściekliźnie, czy malarii. W związku z pandemią została zastosowana w szczepieniach masowych. 

Dlaczego szczepionki mRNA pojawiły się tak szybko?

W produkcji szczepionek podstawą jest hodowla wirusa w laboratorium, która wymaga czasu oraz długich procedur kontroli. Szczepionki mRNA powstają  syntetycznie bez hodowli wirusa. Proces produkcji szczepionki jest bezpieczniejszy i uproszczony w porównaniu do szczepionek klasycznych, a to prowadzi do znacznego skrócenia czasu wytwarzania i pozwala na szybką produkcję masową.

Źródło: Narodowy Program Szczepień, opracowanie redakcja LekInfo24